30 listopada ubiegłego roku komisja europejska opublikowała kwestionariusz z pytaniami na temat IPRED. Amelia Andersdotter - eurodeputowana ze szwedzkiej Partii Piratów - przygotowała niniejszy przewodnik po tej ankiecie, aby ułatwić obywatelom państw Unii Europejskiej odpowiadanie na zawarte w niej pytania oraz zrozumienie, kto, kiedy i dlaczego powinien się w tej sprawie wypowiedzieć. Jest on jednak dość ogólnej natury - bo komisja europejska zazwyczaj nie uwzględnia odpowiedzi, które są identyczne z innymi.

Ankietę można znaleźć tu: http://ec.europa.eu/internal_market/consultations/2012/intellectual-prop...

Aby wziąć udział w ankiecie, należy najpierw drogą korespondencji elektronicznej uzyskać adres formularza konsultacji . W tym celu należy przekazać Komisji swój adres e-mail. Komisja w odpowiedzi wyśle na ten adres dane dostępowe do formularza. To oznacza, że dane te można uzyskać wyłącznie w trakcie godzin pracy!

Ogólne informacje o konsultacjach dostępne są na końcu niniejszego dokumentu.

Sekcja 1: Kim jesteÅ›?

W badaniu tym Komisja zapyta Cię, kim jesteś - zwykle właściwą odpowiedzią będzie "obywatelem" ("citizen") lub "obywatelem posiadającym prawa na dobrach niematerialnych" ("citizen holding intellectual property rights"). Propozycje odpowiedzi poniżej odnoszą się do obywateli, którzy nie chcą odpowiedzieć na pytanie, czy posiadają jakieś prawa na dobrach niematerialnych. To oznacza mniej pytań, ale poza tym formularze niczym się w zasadzie nie różnią. Niedługo opublikujemy drugi przewodnik, skierowany do obywateli posiadających prawa na dobrach niematerialnych.

Jako że prawa na dobrach niematerialnych są rodzą się za każdym razem, gdy piszesz jakikolwiek tekst (np. SMSa) czy nucisz nieznaną melodię, praktycznie niemożliwe jest, byś nie posiadał jakiejś formy praw na dobrach niematerialnych. Mało tego - jeśli kiedykolwiek nuciłeś znaną melodię lub zostałeś sfilmowany (za Twoją zgodą lub bez niej), posiadasz również tak zwane prawa pokrewne, które pojawiają się przy jakimkolwiek wykonaniu dzieła. Jako obywatel posiadający prawa na dobrach niematerialnych będziesz mógł odpowiedzieć na więcej pytań bardziej szczegółowo. Rekomendujemy, aby odpowiadać jako obywatel posiadający prawa na dobrach niematerialnych.

Jeśli masz zarejestrowane na siebie patenty lub prawa do znaków towarowych, pojawi się jeszcze kilka dodatkowych pytań, m.in. czy inne firmy kiedykolwiek użyły ich praw na dobrach niematerialnych przeciwko tobie na rynku, oraz co oznacza "prawo monopolu"!

Sugerowana odpowiedź: kim jesteś, obszar Towjej działalności oraz skąd pochodzisz. Prawdopodobnie wystarczy e-mail, kod pocztowy i miejscowość. Uniknięcie podania imienia może okazać się jednak trudne, jeśli chcesz być wzięty na poważnie.

Pytania 1-4: Wszystkie te pytania są komentarzami. Możesz tu zauważyć, że dyrektywa nie jest w pełni prawnie bezpieczna, jako że nie chroni prawa do prywatności. Możesz też podkreślić, że dyrektywa nie spowodowała spodziewanego efektu harmonizacji i homogenizacji rynku wewnętrznego. Dobrze by też było zwrócić uwagę na badania nad naruszeniami praw na dobrach niematerialnych w Internecie, które pokazują, że wspóldzielący pliki w Internecie jednocześnie wydają więcej pieniędzy (są lepszymi klientami) niż pozostali obywatele[1].

Możesz też zaznaczyć, że prawa na dobrach niematerialnych coraz wyraźniej stają się barierą handlową, oraz że potrzebujemy więcej wyjątków od nich, by biblioteki[2], nauczyciele, uczniowie, organizacje broniące praw osób niepełnosprawnych (np. niedowidzących i niewidomych)[3] oraz inne organizacje społecznie pożądane[4], jak i nowe firmy, nie znajdowały się w sytuacji, w której prawa na dobrach niematerialnych są dla nich poważnym problemem i barierą[5].

Pytanie 5: Odpowiedź powinna brzmieć "crucial" ("krytycznie ważne/kluczowe"). Dla nas obywateli doprowadzenie systemu prawnego do stanu, w którym działa zgodnie z obowiązującymi normami społecznymi, jest w istocie kluczowe.

[1] Ilość materiału podtrzymującego to twierdzenie jest obecnie znaczna, można np. powołać się na te ich zestawienie, na pracę badawczą dotyczącą MegaUploadu oraz na zestaw pochodzącyz końca 2010.

[2] Można odnieść się do przeglądu problematyki bibliotek, dokonanej przez szwedzką Partię Piratów, oraz do propozycji samej Komisji Europejskiej, dotyczącej dzieł osieroconych.

[3] Można odesłać do opracowania Europejskiego Związku Niewidomych dotyczącego tematu wyjątków od prawa autorskiego.

[4] Warto powołać się na doskonały raport holenderskiego instytutu IViR, lub na badania nad socjologią prawa w Instytucie Internetu Uniwersytetu w Lund.

[5] Można odesłać do własnego badania Komisji Europejskiej, dotyczącego roli praw na dobrach niematerialnych w rynku wewnętrznym; lub do raportu Komisji Europejskiej, krytykującego rolę prawnej ochrony baz danych w rozwoju rynku wewnętrznego.

Sekcja "Efficiency and Effectiveness of civil proceedings in Cases Concerning infringements of intellectual property rights" ("Wydajność i skuteczność procesów cywilnych w sprawach związanych z naruszeniami praw na dobrach niematerialnych")

UWAGA: Jeśli byłeś obiektem ataków bądź zastraszania przez przemysł muzyczny bądź filmowy, Twoje odpowiedzi na poniższe pytania będą niezmiernie ważne!

Pytanie 1: Jeśli otrzymałeś list z groźbami od przemysłu filmowego lub muzycznego, odpowiedz "Yes"; w przeciwnym wypadku odpowiedz "No".

Pytanie 2: "No", niezależnie od odpowiedzi powyżej.

Pytanie 3: Jeśli przemysł filmowy bądź muzyczny podał Cię do sądu, odpowiedz "Yes"; w przeciwnym wypadku odpowiedz "No".

Pytanie 4: "No" (udostępniający pliki w sieci powinni mieć te same prawa w systemie sprawiedliwości, co inni, w szczególności nie powinni być przepychani wyjątkowo pośpiesznie przez system prawny).

Pytanie 5: "No" (patrz wyżej).

Pytanie 6: "No".

Pytanie 7: "No".

Pytanie 8: "No" (chcemy by wszystkie obszary prawa - w tym prawa na dobrach niematerialnych - miały tak samo dobry dostęp do systemu sprawiedliwości)

Pytanie 9: "No".

Pytanie 10: "No".

Pytanie 11: "No".

Pytanie 12: Pytanie otwarte (dowolny tekst o długości do 1000 znaków). Tu możesz odnieść się do konieczności właściwej oceny dowodów, oraz do konieczności zapewnienia wszystkim obywatelom Unii Europejskiej prawa do prywatności. Sprawiedliwość powinna iść swoim trybem. Można też podnieść kwestię zagrożeń związanych z wyspecjalizowanymi sądami[1], organami państwa przejmującymi rolę sądów (Hadopi we Francji [2]) czy też oddania odpowiedzialności w ręce prywatne (Irlandia [3] oraz Stany Zjednoczone [4]).

[1] Dużo krytyki pojawiło się np. wobec wyspecjalizowanego sądu patentowego.

[2] HADOPI było krytykowane przy wielu okazjach. Szwedzka krytyka dostępna jest tutaj. Bieżący rozwój sytuacji można śledzić tutaj. W skrótcie, HADOPI pozwoli na odcinanie obywateli od Internetu zupełnie bez decyzji sądu - właściciele praw autorskich mogą oskarżyć obywateli o naruszenie ich praw, zawiadamiając odpowiedni organ. Po otrzymaniu trzech takich zgłoszeń dotyczących jednego obywatela, organ ten - zwany HADOPI - odłączy obywatela od Internetu.

[3] Największy dostawca Internetu w Irlandii podpisał z trzema największymi firmami fonograficznymi porozumienie, na mocy którego odłączać będzie swoich klientów od Internetu po otrzymaniu trzech oskarżeń o naruszenie przez nich praw autorskich. Porozumienie to było badane przez irlandzkiego rzecznika ochrony danych osobowych, który niestety przegrał o to sprawę w sądzie, co oznacza, że w Irlandii możliwe są prawa dotyczące odłączenia po trzech oskarżeniach o współdzielenie plików, bez wyroku sądowego.

[4] Zobacz proponowane rozwiązanie polegające na odłączaniu po sześciu naruszeniach tutaj.

Sekcja "Right to information" ("Prawo do informacji")

Pytanie 1: Pytanie otwarte. Możesz tu podnieść kwestię konieczności reformy prawa autorskiego w celu dostosowanie go do obowiązujących de facto norm społecznych[1]. Możesz też podkreślić wagę ochrony tajemnicy korespndencji[2] oraz ochrony pośredników przed odpowiedzialnością za treści przesyłane w ich infrastrukturze przez ich klientów (jako że oznaczało by to wprowadzenie przez nich monitorowania, filtrowania, blokowania prywatnej komunikacji klientów).

Pytanie 2: "No".

Pytanie 3: "Not applicable" ("nie dotyczy")

Pytanie 4: "Not applicable" ("nie dotyczy")

Pytanie 5: Jeśli wybrałeś "No" ("nie") w odpowiedzi na to pytanie, będziesz mieć możliwość podkreślenia w komentarzu wagi utrzymania - w miarę możliwości - Internetu bez granic, jako że jest to wszak jedna z najważniejszych cech Internetu. Jeśli wybierzesz "not applicable" ("nie dotyczy"), nie będziesz mieć takiej możliwości.

[1] Ilość materiału podtrzymującego to twierdzenie jest obecnie potężna, można np. powołać się na tę kompilację w postaci badania MegaUploadu z końca 2010.

[2] W artykule w Wikipedii na temat tajemnicy korespondencji można znaleźć informację, że zasada ta chroniona jest przez konstytucje wielu europejskich państw, oraz że ta mocna ochrona ma źródła w szerokim monitorowaniu prywatnej korespondencji w historii, co miało negatywne skutki dla obywateli - ofiar takiego traktowania.

Sekcja "Mechanisms to inform about the alleged infringement and to impede access to goods and services allegedly infringing IPRs" ("Mechanizmy informowania o domniemanym naruszeniu i ograniczania dostępu do dóbr i usług rzekomo naruszających prawa na dobrach niematerialnych")

Pytanie 1: "No" Nie chcemy automatycznej sprawiedliwości (notice-and-takedown).

Pytanie 2: "No" (patrz wyżej).

Pytanie 3: Pytanie otwarte. W swojej odpowiedzi możesz zauważyć, że zostało wykazane, iż notice-and-takedown wiąże się z niepewnością prawną, np. w Holandii[1], oraz że powodował problemy w innych krajach członkowskich[2]. Może to również być dobra okazja, by zaznaczyć wagę chronienia prawa do prywatności oraz praw podstawowych, co wyklucza przekazywanie danych pomiędzy podmiotami w ten sposób[3].

Pytanie 4: "No" (patrz: pytania 1 i 2).

Pytanie 5: Pytanie otwarte. W swojej odpowiedz możesz wytknąć podstawowe błędy w modelach opartych na zastraszaniu obywateli w celu skłonienia ich do działania w konkretny sposób oraz wskazać problemy z prywatnością i uczciwością związane z takimi modelami[4]. Powinniśmy budować społeczeństwo zgodnie z wolą obywateli.

Pytanie 6: "No" ("skala komercyjna" nie jest terminem prawnie zdefiniowanym, i może oznaczać dowolną sytuację, w której przemysł sądzi, że niemożność bądź niechęć zakupu produktu danego produktu przez danego obywatela związana jest z naruszaniem praw).

Pytanie 7: "No" (Nie podobają nam się rozwiązania polegające na odłączaniu obywateli od Internetu bez wyroku sądu, jak w Irlandii czy Francji).

[1] Badanie przeprowadzone przez organizacjÄ™ Bits of Freedom: www.bof.nl/docs/researchpaperSANE.pdf

[2] Badanie przeprowadzone przez organizacjÄ™ EDRi: http://www.edri.org/edrigram/number9.2/self-regulation-study-edri

[3] Porównaj z przypadkiem Irlandii w przypisie 3 w poprzedniej sekcji.

[4] Porównaj z bardzo dokładnymi mechanizmami Komisji chroniącymi prywatne podmioty w ramach proponowanych wymagań wobec dowodów dotyczących zadośćuczynienia grupowego w sprawach antytrustowych (akapity 89-109): http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:52008SC0404:EN:NOT
Porównaj również z podobnym rozumowaniem stojącym za wymaganiami dowodowymi w IPRED, bez zabezpieczeń, na stronie 15 w środkowym akapicie, oraz na stronie 20, akapit 9, w orginalnej propozycji Komisji dot. IPRED z roku 2003: http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=en&DosId=180910

Sekcja "Corrective measures" ("Mechanizmy korygujÄ…ce")

Pytanie 1: "No" (decyzja powinna należeć do krajów członkowskich).

Pytanie 2: "No" (decyzja powinna należeć do krajów członkowskich).

Pytanie 3: "No" (decyzja powinna należeć do krajów członkowskich).

Pytanie 4: Pytanie otwarte. Pytanie sugeruje, że chcą wiedzieć, jaka część przejętych dóbr powinna być niszczona. Jeśli mówimy o dobrach fizycznych (np. zegarek), to zapewne powinno leżeć w gestii państw członkowskich. Jeśli mówimy o czymkolwiek cyfrowym, np. plik mp3 czy film we Flashu, pytanie jest prawdopodobnie nieistotne.

Pytanie 5: "No" (decyzja powinna należeć do krajów członkowskich).

Komentarz: Dotyczy to zasady subsydiarności, czyli zasady, że decyzja dotycząca danej kwestii winna być podejmowana na najniższym możliwym poziomie. Nie ma powodów do twiedzenia, że poziom Unii Europejskiej jest w stanie podjąć decyzje dotyczące czegokolwiek w niniejszej sekcji lepiej, niż same państwa członkowskie.

Sekcja "Damages" ("Kary")

Pytanie 1: Pytanie otwarte. Możesz ponownie zaznaczyć, jak bardzo przestarzały jest cały system finansowania produkcji kulturalnej, i nie bierze pod uwagę pozytywnego wpływu dzielenia się plikami na konsumpcję kultury oraz ogólną kondycję produkcji kulturalnej - co zostało dowiedzione. (To pytanie nie dotyczy innych typów licencjonowania niż sprzedaż jednostkowych egzemplarzy dzieła, jako że inne typy licencjonowania zawierają warunki negocjowane bezpośrednio pomiędzy zainteresowanymi stronami, zamiast apodyktycznie ustalonych przez jedną ze stron; np. licencje patentowe)

Pytanie 2: "No".

Pytanie 3: "No".

Konsultacja, lub innymi słowy kwestionariusz, jest narzędziem stosowanym przez Komisję Europejską, gdy chce poznać zdanie różnych środowisk na temat konkretnej kwestii społecznej. Konsultacje są tworzone przez system tworzenia kwestionariuszy zaimplementowany przez IBM w latach 90-tych ubiegłego wieku. Oznacza to, że konsultacje są dość nieporęczne dla osób przyzwyczajonych do dużo bardziej przyjaznych użytkownikowi systemów (jak surveymonkey).

Komisja Europejska zwykle lubi tworzyć statystyki odpowiedzi na daną konsultację. Istotne jest więc, by odpowiedzieć "tak" ("yes") lub "nie" ("no") na pytania zamknięte. Jeśli nie zgadzasz się z samym pytaniem, najlepiej odpowiedzieć w sposób najbardziej zbliżony do Twoich przekonań.

Czasem będziesz mieć możliwosć podania własnych odpowiedzi - w pytaniach otwartych. Te pytania mają zwykle ograniczenie ilości znaków odpowiedzi. Odpowiedzi na te pytania będą odrzucone, jeśli będą w identycznej formie powtarzały się w wielu wypowiedziach.

Niestety, Komisja udostępnia konsultacje wyłącznie w języku angielskim, co utrudnia uczestniczenie w nich osób nie władających tym językiem. Parlament Europejski, między innymi, ostro krytykuje Komisję za takie postępowanie, jako że bezpośrednim celem wielu kwestionariuszy jest udostępnienie łatwego sposobu wniesienia przez obywateli Unii Europejskiej wkładu w tworzenie regulacji.

Komisja musi również wziąć pod uwagę wszystkie odpowiedzi otrzymane w ramach konsultacji. Zwykle Komisja musi również opublikować odpowiedzi, jednakże prywatne dane obywateli podlegają unijnym regulacjom dotyczącym ochrony danych osobowych. Oznacza to, że zarówno jako osoba prywatna, jak i jako organizacja, możesz zadecydować, że chcesz, by część lub całość Twoich odpowiedzi nie była publikowana przez Komisję. Jednakże jako osoba prywatna najlepiej skontaktować się osobiście lub przez grupę interesów z posłami do Parlamentu europejskiego wybranymi w Twoim okręgu , by upewnić się, że Twój głos będzie wzięty pod uwagę, gdy Komisja zaprezentuje swój raport.